चंद्रपुरात तीन दिवसीय ताडोबा महोत्सवाचे आयोजन
चंद्रपूर, 27 फेब्रुवारी 2024: महाराष्ट्रातील सर्वात लोकप्रिय व्याघ्र प्रकल्प आणि 90 पेक्षा जास्त वाघांचे निवासस्थान असलेल्या ताडोबा-अंधारी व्याघ्र प्रकल्पातर्फे वन्यजीव संरक्षण, शाश्वत पर्यटन आणि स्थानिक वारसा यांना चालना देण्यासाठी तीन दिवसीय ताडोबा महोत्सवाचे आयोजन करण्यात आले आहे. मा. श्री. सुधीर मुनगंटीवार वने, सांस्कृतिक कार्य आणि मत्स्यव्यवसाय मंत्री, महाराष्ट्र यांनी काल मुंबईत ताडोबा महोत्सव-2024 ची घोषणा केली. वनसंरक्षक आणि ताडोबाचे क्षेत्र संचालक डॉ. जितेंद्र रामगावकर यांनी आज चंद्रपूर येथे या महोत्सवाची सविस्तर माहिती दिली. दोनशेहून अधिक वाघांचा अधिवास असलेल्या आणि वाघांची भूमी म्हणून प्रसिद्ध असलेल्या चंद्रपूरमधील विविध ठिकाणी 1 ते 3 मार्च 2024 या कालावधीत हा भव्य महोत्सव होणार आहे.
वन्यजीव सद्भावना दूत आणि चित्रपट अभिनेत्री रवीना टंडन या उद्घाटन समारंभाला विशेष अतिथी म्हणून उपस्थित राहणार आहेत. तीन दिवस चालणाऱ्या या महोत्सवात वन्यजीव संवर्धनावर चर्चासत्र, स्थानिक ते राष्ट्रीय स्तरावरील विविध स्पर्धा, छायाचित्रांचे प्रदर्शन, कवीसंमेलन आणि जागतिक कीर्तीच्या कलाकारांचे सांस्कृतिक कार्यक्रम अशा विविध कार्यक्रमांची रेलचेल असणार आहे. या महोत्सवात विविध क्षेत्रांतील मान्यवर सहभागी होणार आहेत.
ताडोबा महोत्सव आयोजित होत असतानाच माननीय पंतप्रधान श्री. नरेंद्र मोदी यांनी ‘मन की बात’ मधील त्यांच्या ताज्या भाषणात वन्यजीव संरक्षण आणि मानव-वन्यजीव संघर्ष कमी करण्यासाठी AI तंत्रज्ञान वापरल्याबद्दल ताडोबाचे कौतुक केले. “चंद्रपूर जिल्ह्यातील मानव आणि वाघ यांच्यातील संघर्ष कमी करण्यासाठी कृत्रिम बुद्धिमत्तेची मदत घेतली जात आहे,” असे माननीय पंतप्रधानांनी नमूद केले. “त्यांनी केलेली प्रशंसा ही वन्यजीव संवर्धनाप्रतीच्या आमच्या अतूट बांधिलकीचे कौतुक आहे”, असे डॉ. रामगावकर यांनी पत्रकार परिषदेत सांगितले.
महाराष्ट्राचे वने, सांस्कृतिक कार्य आणि मत्स्यव्यवसाय मंत्री मा. श्री. सुधीर मुनगंटीवार म्हणाले की, “ताडोबा महोत्सव शाश्वत विकासाला चालना देत आपला नैसर्गिक वारसा जतन करण्याच्या आमच्या वचनबद्धतेचा पुरावा आहे. हा कार्यक्रम केवळ वन्यजीव संरक्षणाचे महत्त्व स्पष्ट करत नाही, तर वन्यजीवांबरोरबरच्या सहजीवनाची स्थानिक ग्रामस्थांची महत्वपूर्ण भूमिकादेखील अधोरेखित करतो. जबाबदार पर्यटन पद्धतींना प्रोत्साहन देऊन आणि सर्वांनी संवर्धनाच्या प्रयत्नांमध्ये सहभागी करुन, आम्ही केवळ आमच्या मौल्यवान परिसंस्थांचेच रक्षण करत नाही, तर स्थानिकांसाठी आर्थिक प्रगतीच्या संधीही निर्माण करतो. एकत्रित प्रयत्नांमधून आपण एक निरामय वातावरण तयार करू शकतो, जिथे वन्यजीवांना संरक्षित निवासस्थान मिळेल आणि स्थानिक समुदायांचीही भरभराट होईल.”
ताडोबा महोत्सवाच्या आयोजनामागील उद्देश
ताडोबाला मोठ्या प्रमाणावर जागतिक पातळीवर पुढे आणणे हा ताडोबा महोत्सवाचा मुख्य उद्देश आहे. या महोत्सवाला अनेक परदेशी पाहुणे येणार आहेत. यामध्ये विविध देशांच्या वाणिज्य दूतावासातील वरिष्ठ अधिकाऱ्यांचा समावेश आहे. जगभरातील मिस वर्ल्ड स्पर्धकही ताडोबा महोत्सवाला भेट देऊन ‘वाघ वाचवा’ हा संदेश देणार आहेत.
३ मार्च हा जागतिक वन्यजीव दिन म्हणून साजरा केला जातो. वन विभाग ताडोबा महोत्सव-2024 दरम्यान जागतिक वन्यजीव दिन साजरा करत आहे. या अनुषंगाने वन्यजीव संरक्षणापुढील आव्हानांवर चर्चा करण्यासाठी चर्चासत्रे आणि परिसंवाद आणि जनजागृतीसाठी विविध कार्यक्रम आयोजित करण्यात आले आहेत.
ताडोबा-अंधारी व्याघ्र प्रकल्पाचा स्थापना दिवसही ताडोबा महोत्सव दरम्यान साजरा केला जाणार आहे. ताडोबा राष्ट्रीय उद्यानाची स्थापना 1955 मध्ये झाली. तीन दशकांनंतर 1986 मध्ये अंधारी अभयारण्य घोषित करण्यात आले. पुढे 1995 मध्ये ताडोबा-अंधारी व्याघ्र प्रकल्पाची निर्मिती झाली आणि वाघांना त्यांचे हक्काचे घर मिळाले. आज, सस्तन प्राण्यांच्या 80 प्रजाती आणि पक्ष्यांच्या 280 प्रजाती एकूण 1,727 चौरस किलोमीटर (यात 625 चौरस किलोमीटर कोर जंगल आहे) परिसरात पहायला मिळतात.
वन विभागाच्या कर्मचाऱ्यांच्या समर्पित प्रयत्नांमुळे, Project Tiger ला राज्यात उल्लेखनीय यश मिळाले आहे. या यशात ताडोबा-अंधारी व्याघ्र प्रकल्पाचा मोठा वाटा आहे. आजच्या घडीला चंद्रपूर जिल्ह्यात दोनशेहून अधिक वाघ आहेत. ताडोबाचे हे यश साजरे करणे, हा देखील ताडोबा महोत्सवाच्या आयोजनामागचा एक प्रमुख उद्देश आहे.
दिवस पहिला
कार्यक्रमाच्या पहिल्या दिवशी, विविध सत्रे आणि प्रदर्शन आयोजित करण्यात येणार आहेत. सुरुवातीस ग्राम परिस्थितिकी विकास समितीचे सदस्य, सरपंच आणि उपसरपंच यांची मानव-प्राणी संघर्ष कमी करण्याबाबत चर्चा आणि निसर्ग प्रश्नमंजुषा होणार आहे. संध्याकाळी भव्य उद्घाटन सोहळ्यात पारंपारिक नृत्य, स्वागतपर भाषणे, लघुपट आणि श्रेया घोषाल यांची संगीतसंध्या सादर होणार आहे.
दिवस दुसरा
दुस-या दिवशी, फोटोग्राफी वर्कशॉप, संवर्धन दौड, चर्चासत्र, वनभवन व ताडोबा भवनचे भूमीपूजन, विश्वविक्रमाचा प्रयत्न याबरोबरच कुमार विश्वास यांचे कवी संमेलन व रिकी केज यांची संगीतसंध्या होणार आहे.
दिवस तिसरा
तिस-या दिवशी, ट्रेझर हंट, सायक्लोथॉन, चित्रकला स्पर्धा, सीएसआर परिषद, प्रश्नमंजूषा इत्यादी कार्यक्रम होणार असून संध्याकाळू समारोपाच्या सत्रात विविध पुरस्कारांचे वितरण व ज्येष्ठ अभिनेत्री श्रीमती हेमा मालिनी यांच्या गंगा बॅलेट नृत्याविष्कार पहायला मिळणार आहे.
हा महोत्सव सर्वांसाठी खुला असून अधिक माहितीसाठी- www.tadobafestival.com.
महोत्सव व्यवस्थापन- E-Factor
अधिक माहितीसाठी संपर्क:
Neeti Nayak
neeti.nayak89@gmail.com
+91 80800 45879
